سپاه و FATF

ورود سپاه به لیست تروریستی آمریکا چه ارتباطی به FATF دارد؟

 

طبق اظهارات صریح آمریکا ، لوایح مربوط به FATF جلوی دورزدن تحریم‌های مالی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را خواهد گرفت و در واقع تصویب این لوایح ، تکمیل‌کننده اقدام اخیر آمریکا علیه سپاه خواهد بود.

در روزهای اخیر و بعد از قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست تروریستی آمریکا بار دیگر موضوع FATF مطرح و نظرات مختلفی از سوی موافقان و مخالفان این طرح در داخل کشور منتشر شد.

 

مخالفان تصویب FATF همان‌طور که بارها گفته‌اند ، باز هم تأکید کرده‌اند که بعد از تحریم سپاه پاسداران ، دیگر به هیچ عنوان نباید مجمع تشخیص مصلحت نظام به FATF رأی مثبت دهد. مخالفان معتقدند : "این اقدام آمریکا حتماً بر روند تصویب FATF تأثیرگذار خواهد بود. این‌که آمریکا یک نهاد رسمی و قانونی ایران را تروریست می‌خواند ، یک متغیر بسیار مهم است ، زیرا همین کشور از ما می‌خواهد که هر کار او می‌گوید انجام دهیم".

 

موافقان تصویب FATF  اما کماکان اصرار دارند ، که باید مجمع تشخیص مصلحت نظام به این لایحه رأی مثبت بدهد و معتقدند این لایحه می‌تواند ، از مشکلات کشور بکاهد . این افراد می‌گویند : نباید ورود سپاه به لیست تروریستی آمریکا را به FATF ارتباط دهیم.

 

آیا واقعیت همان است که موافقان تصویب FATF  می گویند؟ بهترین پاسخ به این سوال را می توان بعد از کمی تأمل در نظر FATF و همچنین متن کنوانسیون CFT درباره لیست تروریستی آمریکا یافت.

 

اگر شرط پذیرش FATF و کنوانسیون CFT این باشد ، که کشورهای عضو باید لیست ملی کشورهای دیگر را به رسمیت بشناسند ، بازهم باید از نظر موافقان تصویب FATF در داخل کشور تبعیت کرد و منتظر رأی مثبت مجمع تشخیص مصلحت نظام باشیم؟

 

برای اینکه نظرFATF  در خصوص تعهد کشورها به لیست ملی اعضا را بهتر بررسی کنیم ، بهتر است مروری داشته باشیم بر مصاحبه دبیر و سایر اعضای این نهاد؛ (دیوید لوییس) دبیر اجرایی FATF   با بی بی سی ، مشخص است که این نهاد ، نه تنها لیست تروریستی سازمان ملل ، بلکه لیست ملی کشورهای دیگر را نیز به رسمیت می شناسد و ایران باید مسائل خود را با کشورهای دیگر نیز حل کند.

 

بنابراین با قرار گرفتن سپاه به عنوان یک گروه تروریستی در لیست آمریکا ، FATF  ایران را ملزم خواهد کرد که به این اقدام آمریکا احترام گذاشته و سپاه را محدود کند.

 

اما رابطه دیگری نیز بین اقدام آمریکا علیه سپاه و موضوع FATF وجود دارد. آمریکا از FATF به عنوان ابزاری برای جلوگیری از خدمات اقتصادی سپاه ، استفاده می کند و در صورت تصویب این لایحه رسماً ایران به امریکا اجازه می دهد که مانع خدمات اقتصادی سپاه شود.

سپاه در طی سال هایی که امریکا تلاش داشته ایران را در تنگنای اقتصادی قرار دهد و هر روز تحریم های جدید را امضاء می کرد ، سپاه می توانست از ابزارهای خود استفاده کرده و تحریم ها را دور بزند.

 

امریکا به خوبی می داند ، که بهترین روش برای جلوگیری از دور زدن تحریم ها ، فقط از طریق FATF ،  میسر می شود و بس! مارشال بیلینگزلی ، رییس FATF و دستیار معاون وزیر خزانه داری آمریکا به صراحت به این موضوع اذعان کرده است.

 

آذر 96 هنگامی که بیلینگزلی ، در جلسه استماع کنگره حاضر شده بود ، راجر ویلیامز ، یکی از نمایندگان کنگره آمریکا درباره دور زدن تحریم توسط سپاه می گوید : « چگونه مطمئن شویم سپاه و موسسات مالی مرتبط با آن در تحریم ها رخنه ایجاد نکنند و آن را دور نزنند؟ » و مارشال بیلینگزلی ، رییس FATF و دستیار معاون خزانه داری آمریکا پاسخ می دهد : «  یکی از کارهایی که آنها (ایرانی ها) باید انجام دهند این است که باید یک چارچوب قانونی ایجاد کنند و برای توقف تامین مالی تروریسم پاسخگو باشند... ما آنقدر اصرار می کنیم تا قوانین مقابله با پولشویی را تصویب و اجرا کنند

طبق انچه در بالا مورد اشاره قرار گرفت ، نظر FATF  درباره قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست تروریستی امریکا مشخص شد ؛ در ادامه به بررسی نظر CFT  در این خصوص اشاره خواهیم کرد.

 

کنوانسیون CFT تعریف بسیار گسترده از تروریسم و الزام کشورها به عدم استثنای گروه های مبارز علیه اشغالگری ، استعمار و نژادپرستی از تروریسم را صراحتاً مورد تأکید قرار داده است.

 

نکته مهم اما آنجاست ، که این کنوانسیون ، هیچ لیست بین المللی را به عنوان لیست مرجع معرفی نکرده و بنابراین ، لیست ملی کشورها در تعاملات و اختلافات مبنای عمل خواهد بود.

 

برهمین اساس و با توجه به این که آمریکا عضو CFT است و از سوی دیگر سپاه را در لیست تروریستی خود قرار داده است ، درصورت پیوستن ایران به کنوانسیون CFT، کشورمان به اعضای این کنوانسیون (از جمله آمریکا) تعهد حقوقی می دهد ، که لیست های ملی آنان را به رسمیت بشناسد و درواقع ایران به آمریکا تعهد حقوقی می دهد که با خدمات امنیتی-اقتصادی سپاه مقابله کند.

بنابراین و باتوجه به اظهارات امریکایی ها و قوانین FATF و CFT؛ لوایح مربوط به FATF ،  جلوی دور زدن تحریم های مالی ، توسط سپاه را خواهد گرفت و در واقع تصویب این لوایح ، تکمیل کننده اقدام اخیر آمریکا علیه سپاه خواهد بود.