وقت برای دیپلماسی ایران رو به اتمام است
وزیر انرژی سابق آمریکا که در شکل‌گیری توافق هسته‌ای برجام نقش ایفا کرد گفت وقت دولت فعلی این کشور برای دیپلماسی با ایران رو به اتمام است.
مونیز در این مصاحبه با شبکه خبری «سی.ان.بی.سی» مدعی شده انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که قرار است چند ماه دیگر برگزار شود ممکن است گفت‌وگوها بر سر برنامه هسته‌ای ایران را وارد «وقفه» کند.
ارنست مونیز در دومین دوره ریاست‌جمهوری «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، وزیر انرژی بود و در شکل‌گیری توافق هسته‌ای برجام در سال ۲۰۱۵ نقش کلیدی ایفا کرد.
او که در حال حاضر مدیر عامل سازمان غیرانتفاعی «برنامه ابتکاری تهدیدهای هسته‌ای» است گفت: «تا انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که طبعاً خواستار تغییراتی خواهد شد فرصت بسیار اندکی باقی است.»
انتخابات ریاست‌جمهوری ایران قرار است در خردادماه سال ۱۴۰۰ هجری شمسی برگزار شود. «رابرت مالی»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران در مصاحبه‌ای روز چهارشنبه گفته بود اینکه رایزنی‌ها در خصوص برجام با چه سرعتی انجام شود ارتباطی با انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نخواهد داشت.
رابرت مونیز در مصاحبه با شبکه خبری سی.ان.بی.سی گفت: «انتظار دارم در زمانی که دولت جدید ایران سر و سامان پیدا می‌کند وقفه ایجاد شود.»
دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور جدید آمریکا مدعی شده قصد دارد با توسل به دیپلماسی مسیر بازگشت به توافق هسته‌ای برجام را که دولت پیشین این کشور از آن خارج شد هموار کند، با این حال تا کنون هیچ اقدام عملی در این راستا صورت نداده است.
با آنکه واشنگتن طرفی بوده که این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض کرده و از آن خارج شده است دولت «جو بایدن» در چند هفته گذشته تأکید کرده بازگشت آمریکا به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران گام‌های جبرانی را که در واکنش به نقض عهد آمریکا و بی‌عملی طرف‌های اروپایی برداشته به عقب برگرداند.
جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که با توجه به آنکه کاهش تعهدات تهران در واکنش به اقدام غیرقانونی آمریکا در نقض برجام انجام شده هر گامی از سوی تهران بعد از رفع تحریم‌ها صورت خواهد گرفت.
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا در نخستین جلسه استماع خود مقابل کنگره در این مقام گفت که واشنگتن حاضر نیست پیش از پایبند شدن ایران به تعهداتش در برجام تحریم‌ها علیه این کشور را رفع کند.
دولت آمریکا اخیراً اعلام کرد چنانچه اتحادیه اروپا از این کشور برای شرکت در نشستی با حضور اعضای برجام از جمله ایران دعوت به عمل آورد این دعوت را خواهد پذیرفت.
جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد برای برگزاری چنین دیداری را رد کرد. «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت خارجه ایران حدود یک هفته پیش در توییتر نوشت: «با توجه به مواضع و اقدامات ایالات متحده و تروییکای اروپایی، زمان برای نشست غیررسمی پیشنهادی مهیا نیست. به یاد داشته باشید: ترامپ به واسطه سیاست غلط "شکست حداکثری" بود که نتوانست دیداری داشته باشد. با وجود تحریم‌ها، شرایط همچنان همانطور است. اتهام‌زنی های هماهنگ شده، دیپلماسی نیست. این رویکرد در قبال ایران جواب نمیدهد.»
ارنست مونیز در مصاحبه با سی.ان.بی.سی مدعی شد تصمیم تهران در رد کردن پیشنهاد اتحادیه اروپا نوعی راهبرد مذاکراتی است که «واقعاً جواب نمیدهد.»
وزیر انرژی سابق آمریکا درباره تهدیدهای جدید ایران مبنی بر پیش بردن برنامه هسته‌ای خود ابراز نگرانی کرد، اما گفت که از توافق اخیر میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انجام بازرسی‌ها استقبال می‌کند.
او گفت: «فکر می‌کنم نخستین گام، احیای کامل توافق از سوی هیچ یک از دو طرف نخواهد بود، اما دو طرف می‌توانند در مراحل اولیه گام‌های بسیار بزرگی بردارند تا زمینه را برای گام‌های بعدی مهیا کنند.»
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» علاوه بر بازگرداندن تحریم‌های متوقف‌شده ذیل این توافق و اعمال تحریم‌های جدید به سیاست‌هایی تحریک‌آمیز مانند ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روی آورد.
تئوری ترامپ این بود که این سیاست‌ها می‌تواند جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره بر سر توافقی جدید به جای «برجام» وادار کند.
او روز ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی در حالی از قدرت کنار رفت که در تحقق این هدف شکست خورده بود. ترامپ به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بی‌مورد تنش‌ها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش از سوی منتقدانش آماج انتقادات تند قرار گرفت.
مقام‌های دولت بایدن بارها به شکست سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران اذعان کرده‌اند.
