حماسه 8 درصدی وزیر کشور
دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم روز جمعه برگزار شد و طبق آخرین خبرها تنها 8 درصد از مردم تهران در این انتخابات مشارکت داشتند. این درحالی است که احمد وحیدی، وزیر کشور با همین اوضاع‌واحوال، پس از پایان رای‌گیری در توئیتی نوشت: «مرحله دوم انتخابات پایان یافت. بحمدلله مردم حماسه آفریدند. از همه مردم شریف سپاسگزارم. از همه همکارانم در وزارت کشور، نهاد‌های امنیتی و انتظامی، شورای نگهبان و ناظرین مردمی مجدد تشکر می‌کنم».
چنین واکنشی از سوی وزیر کشور، تعجب برخی را برانگیخت. به طوری که محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات دولت روحانی در پاسخ به توئیت احمد وحیدی که حضور مردم در مرحله دوم انتخابات را حماسه خوانده بود، نوشت: «احتمالاً منظورشان از «حماسه»، آن «عدم مشارکت ۹۲ درصدی» در تهران است. خدا قوت به همه دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات».
مشارکت پایین روز جمعه حتی واکنش روزنامه فرهیختگان، رسانه وابسته به دانشگاه آزاد را نیز در پی داشت. این روزنامه در گزارشی که روز گذشته چاپ شد، نوشته بود: «دور دوم همه انتخاب‌ها به‌خصوص در مجلس معمولاً با استقبال کمتری برگزار می‌شود، اما زور این انتخابات به خاطر موارد متعددی کمتر از قبل بود». جالب است که در انتخابات دور دوم، اصولگرایان چندان سعی بر توجیه ماجرا نداشتند. حتی علی قلهکی، فعال سیاسی رسانه‌ای اصولگرایان هم به سخنان وزیر کشور واکنش نشان داد و گفت: «توقع این بود که فردای انتخاباتی با این میزان مشارکت (بین ۵ تا 8 درصد در تهران) و این میزان از آراء سفید غیررسمی در مرحله اول حداقل تمام وزارت کشور از امروز تا انتخابات بعدی بسیج می‌شدند تا علل این بی‌رغبتی ملت را بیابند که احمد وحیدی، وزیر کشور توئیت زدند: «مردم حماسه آفریدند!» حسام‌الدین آشنا، مشاور اسبق حسن روحانی هم گویا از اظهارات وزیر متعجب شده است. او در این باره با انتشار توئیتی نوشت: «اگر این میزان مشارکت را حماسه بنامیم، خود و حاکمیت را از درک ضرورت آسیب‌شناسی وضعیت کنونی محروم کرده‌ایم».
البته این مشارکت کم را پارلمان 2 بار تجربه کرده است. یک بار در یازدهم اسفند ماه 1402 که نفر اول یا دوم، آرای باطله بود و آنقدر آرای باطله به‌خصوص در تهران بالا بود که رسانه‌ها از واژه سونامی برای آن استفاده کردند. بار دوم 21 اردیبهشت 1403 که پایتخت مشارکت 8 درصدی داشت. حال سوالی که پیش می‌آید این است، مجلسی که فعالیتش را با حداقل مشارکت آغاز می‌کند با کدام اعتماد به نفس مردمی به بهارستان می‌رود؟ هرچند نباید فراموش کنیم که مجلس دوازدهم هنوز شروع نشده، طبق گفته محمود نبویان از چهره‌های اصلی جبهه پایداری به خبرگزاری فارس تاکنون ۳ بار از رهبری برای حفظ وحدت، تذکر گرفته است.
به هر شکل خرداد ماه امسال پارلمان کار خود را آغاز خواهد کرد. حتی اگر نماینگان آن با کمترین آرا وارد مجلس شوند. تفاوتش ممکن است در این باشد که لایحه و طرح های مجلس جدید دیگر جایی در جامعه ندارد. در دور اول این انتخابات تکلیف ۲۴۵ کرسی پارلمان و در مرحله دوم هم از بین ۹۰ کاندیدا سرنوشت ۴۵ کرسی روشن شد. در تهران تمام 16 نفری که وارد مجلس شدند از لیست امنا و شورای ائتلاف هستند و نفر اول تهران یعنی بیژن نوباوه‌وطن از لیست امنا تنها با 271 هزار رای به مجلس راه پیدا کرد. دیگر می‌توان آرایش سیاسی مجلس آینده که چیزی هم به آغار به کارش نمانده را حدس زد.
انتخابات اسفند ماه سالی که گذشت کمترین مشارکت مردمی و بیشترین حاشیه را داشت. از مانع‌های متفاوت دولت برای منتقدانش و نظارت استصوابی شورای نگهبان برای معدود کاندیداهای شناخته شده مجلس تا ائتلاف‌های عجیب احزاب اصولگرا. بنابراین تایید چند چهره انگشت‌شمار میانه‌رو و اصلاح‌طلب، نشان از آن دارد که شورای نگهبان در راستای همان مسیری که دولت انقلابی در پیش گرفته فقط قصد داشت تا کمی از گلایه‌ها کم کند. آنچه از قانون می‌دانیم این است که پس از مجلس چهارم که قانون نظارت استصوابی را بنا به نوع نگاهی که شورای نگهبان مطالبه می‌کرده، مسیرش را تغییر داد تا گزینشی‌ترین مجلس دوازدهم را رقم بزند. نه انتقادی باشد و نه ساز مخالفی!
در انتخابات دور یازدهم مجلس شورای اسلامی که سال ۱۳۹۸ برگزار شد 24/26 درصد از تهرانی‌ها پای صندوق‌های رای رفته بودند. در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ نیز میزان مشارکت مردم تهران 39/34 درصد بود. با این اوصاف، کمترین میزان مشارکت مردم تهران در یک انتخابات در روز ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ و 21 اردیبهشت ماه امسال رقم خورده است. فارغ از مساله مشارکت در تهران رخدادی بی‌سابقه نیز در این دوره از انتخابات ثبت شد و آن تعیین تکلیف اکثریت کرسی‌های تهران در مجلس دوازدهم در دوره دوم است.
البته فراموش نکنیم احمد وحیدی که از انتخابات پرشور و حماسه‌آفرینی سخن می‌گوید، گویا قصد دارد که اعداد و ارقام را مانند بسیاری نادیده بگیرد. واقعیت‌هایی که کار را به جایی رسانده است که حتی برخی از اصولگرایان نیز دیگر نمی‌خواهند آن را نادیده بگیرند. عدم حضور چهره‌های سرشناس مردمی و ردصلاحیت‌هایی که باب آن را دولت سیزدهم گذاشت و حاشیه‌های پیرامون آن، گویا خالص‌سازان را هر بار به هدف‌شان نزدیک‌تر می‌کند. در دوره انتخابات مجلس دوازدهم به وحیدی اتهام دخالت وزارت کشور در ردصلاحیت‌ها را هم زده بودند که البته وزیر آن را رد کرد. این اتهام پس از ردصلاحیت گسترده داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس توسط چند نماینده مطرح شد، آنها تاکید داشتند چون پیگیر استیضاح وحیدی بودند، ردصلاحیت شده‌اند. با این حال جدا از آنچه این افراد گفتند، به اذعان برخی از سیاستمداران، سالی که گذشت، وزارت کشور با تغییر شکل ثبت‌نام در انتخابات مجلس توانست انتخابات را که تا پیش از این دو مرحله‌ای بود (تایید توسط هیات‌های اجرایی و تایید توسط شورای نگهبان) به سه مرحله افزایش دهد. ابتدا برخی در پیش‌ثبت‌نام ردصلاحیت شدند، بعد توسط هیات‌های اجرایی ردصلاحیت شدند و باقی‌ماندگان باید منتظر مرحله سوم باشند تا نظر شورای نگهبان را دریافت کنند. بدین‌ترتیب، وزیر کشور و وزارتخانه متهم اول ردصلاحیت شدند. هرچند وحیدی با رد این اظهارات درباره ردصلاحیت افراد توسط هیات‌های اجرایی گفت که هیات‌های اجرایی مطابق قانون مستقل عمل کرده و براساس نظرات مراجع پنج‌گانه تصمیم‌گیری می‌کنند.
